Jak prawidłowo prowadzić ewidencję opakowań?
Dla firm posiadających rozbudowany asortyment produktów prowadzenie ewidencji opakowań może stanowić istotne wyzwanie. Niedociągnięcia w dokumentacji mogą prowadzić do dotkliwych sankcji finansowych. Poniżej przedstawiamy kluczowe zagadnienia związane z poprawnym rozliczaniem opakowań.
Kto jest uznawany za wprowadzającego produkty w opakowaniach?
Do grona podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach zalicza się między innymi przedsiębiorców, którzy:
- oferują produkty w opakowaniach opatrzonych własnym znakiem towarowym lub nazwą,
- pakują cudze produkty, a następnie wprowadzają je do sprzedaży,
- prowadzą placówki handlowe przekraczające określoną powierzchnię sprzedaży, w których dostępne są produkty w opakowaniach.
Wprowadzenie do obrotu obejmuje również import oraz nabycie wewnątrzwspólnotowe produktów w opakowaniach.
Typowe błędy popełniane w ewidencji:
- całkowity brak ewidencji,
- nieprawidłowe przypisanie rodzaju opakowania,
- nieuwzględnianie wybranych kategorii, np. opakowań transportowych czy sprowadzanych z zagranicy,
- błędne dane liczbowe – dotyczące masy, jednostek czy dat,
- wykazywanie opakowań, które nie zostały faktycznie wprowadzone na rynek albo zostały wyeksportowane.
Obowiązek ewidencjonowania
Zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce opakowaniami (UGO), każdy przedsiębiorca ma obowiązek prowadzenia ewidencji – w formie papierowej lub elektronicznej. Powinna ona zawierać m.in. masę oraz rodzaj opakowań (z uwzględnieniem materiału i charakterystyki), okres objęty ewidencją oraz dane identyfikujące firmę. Dokumentacja ta musi być przechowywana przez minimum 5 lat.
Jak klasyfikować opakowania?
Opakowaniem jest każdy produkt przeznaczony do magazynowania, zabezpieczenia, transportu bądź ekspozycji towarów. Do tej grupy zaliczają się także jednorazowe akcesoria oraz elementy pomocnicze. Często pomijane są drobne elementy, takie jak etykiety, taśmy, zszywki czy materiały wypełniające – niesłusznie.
Kategorie opakowań:
- Jednostkowe – trafiają bezpośrednio do klienta końcowego (np. butelka, słoik),
- Zbiorcze – zawierają kilka opakowań jednostkowych (np. zgrzewki),
- Transportowe – służą zabezpieczeniu produktów podczas przewozu (np. palety, kartony zbiorcze).
Inne ważne aspekty:
Import – obowiązek ewidencji dotyczy także opakowań przywiezionych z zagranicy.
- Produkcja na zamówienie – jeżeli opakowanie zawiera logo firmy, traktowane jest jako własne.
- Zwrotność i eksport – nie trzeba wykazywać opakowań wykorzystywanych wyłącznie wewnątrz firmy lub wyeksportowanych w tym samym roku kalendarzowym.
Skutki błędów w prowadzeniu ewidencji opakowań
Nieprawidłowości w prowadzeniu ewidencji mogą skutkować koniecznością uiszczenia opłaty produktowej lub poniesienia dodatkowych kosztów związanych z korektami. Przejrzysta, zgodna z rzeczywistością dokumentacja, dopasowana do profilu działalności, jest nieoceniona w przypadku kontroli urzędowych. Ponadto przedsiębiorcom, którzy nie prowadzą ewidencji grozi kara administracyjna.
Co to jest opakowanie?
Opakowaniem w rozumieniu ustawy jest wyrób, w tym wyrób bezzwrotny, wykonany z jakiegokolwiek materiału, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji produktów, od surowców do towarów przetworzonych
Jakie wyróżniamy rodzaje opakowań?
7 rodzajów opakowań z definicji ustawy
Z definicji zawartej w Ustawie z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, wyróżnia się 7 głównych rodzajów opakowań:
- tworzywa sztuczne,
- aluminium,
- stal (w tym blacha stalowa),
- papier i tektura,
- szkło,
- drewno i
- opakowania wielomateriałowe.
Szczegóły dotyczące każdego rodzaju opakowania:
- Tworzywa sztuczne: obejmują m.in. worki, skrzynie, butelki, folie i styropian.
- Aluminium: np. puszki, wieczka, nakrętki.
- Stal (w tym blacha stalowa): obejmuje beczki, puszki, nakrętki.
- Papier i tektura: np. kartony, etykiety.
- Szkło: np. butelki, słoiki.
- Drewno: np. palety, przekładki.
- Opakowania wielomateriałowe: to takie, które są wykonane z różnych materiałów, np. kartony na mleko, soki, torebki na przyprawy.
Ustawowe określenie rodzaju opakowania jest podstawą do segregacji i recyklingu.
